Foto's uit de oude doos van: Fam. Maes

Donderdag 10 december 2015 Delen

We trappen een nieuw seizoen foto's 'uit de oude doos' af met deze serie van loonbedrijf Maes uit Eede. Een klein grensplaatsje in Zeeuws Vlaanderen. Maes was vooral actief in de bietenoogst en maïsoogst. Daar zien we nu de prachtige historie van.

Kees de Nood vond voor ons de foto's, scande ze in en verzamelde alle informatie. Hij vertelt eerst iets over het bedrijf: "Loonbedrijf Maes was een akkerbouw- veehouderij en loonbedrijf uit Eede. Daarnaast was het contracteur en bietenagent voor de suikerfabriek van Moerbeke-Waas in België. Zodanig was het ook actief in het zaaien, rooien en verladen van suikerbieten. Hoofdzakelijk voor telers in België, maar ook bij bietentelers in West Zeeuws Vlaanderen, die bieten leverde aan de fabriek in Moerbeke."


Begin jaren 70 rooide Maes met deze Moreau AT 62 zelfrijdende zes rijïge wagenrooier. Voor zijn tijd een zeer moderne machine. Volledig hydrostatisch aangedreven. Deze machine is één van de allereerste modellen, maar met een later model ontbladeraar.


Ernaast rijdt een 4WD Same Saturno met Miedema kipper.


In het zeer natte jaar 1974 kochten twee boeren uit het Belgische Waterland-Oudeman deze omgebouwde FWD (Four Wheel Drive Corporation) MM-1 Terracruzer. Origineel een raketdrager, maar hier met een kiepbak omgebouwd. Wellicht door het bedrijf Baris? uit Spijkenisse, die meerdere van deze machines opkochten en verkochten aan loonbedrijven in Nederland voor de oogst. De twee boeren rooide zelf met een Franquet twee fase rooier en lader. Nadat ze hun eigen bieten eruit hadden werd de Terra Cruizer verkocht aan de fabriek in Moerbeke. Zij zette hem in bij Maes. Let ook op het dikke betonblok voorop de Moreau, ter compensatie van de ontbrekende klapper en kopper.


De raketdrager was afkomstig van het Amerikaanse leger. Onder de motorkap lag een DAF of Deutz dieselmotor. De machine was uitgerust met een Netam kipper (fabrikant uit Rotterdam), waar ongeveer zeven ton bieten in paste. Van het type MM-1 liet de Amerikaanse luchtmacht er 189 bouwen door fabrikant FWD uit Wisconsin. De firma Baris uit Spijkenisse haalde er een aantal naar Nederland en verkocht ze onder andere aan het grondverzetbedrijf De Kock uit Amsterdam.


Een artikel uit de plaatselijke krant. 1974 was een rampjaar voor boeren en vergelijkbaar met 1998.


Enkele foto's van een demonstratie georganiseerd door de Franse fabrikant Moreau. Ieder jaar organiseerde zij nabij hun fabriek in het Franse Cambrai een rooidemo. Deze foto's stammen van eind jaren 70 en zijn in december genomen, toen de eerste sneeuw al was gevallen. We zien een nieuwe Moreau AT64 rooier aan het werk.


Veel belangstelling voor de toen nog bijzondere zelfrijder.


De omstandigheden zijn zeker uitdagend genoeg.


Ernaast rijdt een Fiat 880 DT? met Brimont kipper.


Ook op de demonstratie reed deze primeur van een Renault 1181S? met ontbladeraar en scalpeurs in de fronthef en een getrokken zes rijïge rooier/lader achter. Ernaast rijdt een nog bijzondere zelfrijdende knikbestuurde kipper, gebouwd door Panien. Gebaseerd op een Renault 891? Panien bouwt nog van dergelijke voertuigen voor het uitrijden van kalk. Ook bouwt het strooiers, onder andere voor Vervaet.


Door de goede ervaring met een zelfrijdende afvoercombinatie in 1974 besluit Maes in 1975 de bieten af te voeren met enkele Hanomag-Henschel vrachtwagens. Deze zijn voorzien van brede Trelleborg banden. Hiermee was Maes het eerste en enige bedrijf die dit deed in deze tijd. Maar, eerst tijd voor een pintje.


Letterlijk met de fles grootgebracht!


In 1975 startte de fabriek van Moerbeke met het bouwen van een aantal zelfrijdende bunkerrooiers. Dit in navolging van het succes van de bunkerrooier in 1974, toen enkele loonbedrijven op Zeeuws Vlaanderen zelf deze machines bouwde. Uiteindelijk bouwde Moerbeke slechts één rooier en dat is deze machine, die voor Maes werd geconstrueerd. Hij was volledig hydrostatisch aangedreven met als bron een Deutz V8 motor.


Terug naar de vorige scene zien we aan de andere zijde de Moerbeke rooier staan.


In de jaren 70 was loonbedrijf Maes ook actief met de maïsoogst. Hier aan het hakselen met, waarschijnlijk een twee rijïge, Gehl zelfrijdende hakselaar. Ernaast een John Deere met enkelas kipper.


Later werd deze Hesston Field Queen 7730 bunkerhakselaar aangeschaft. Dit was de laatste hakselaar, vervolgens werd met dit werk gestopt.


Suikerbieten laden in 1986 met een Atlas AB 1602 mobiele kraan die ze in een MAN truck laadt.


Dezelfde kraan maar nu met een Scania Vabis L76? vrachtwagen.


In 1980 kocht Maes deze VeVa bietenrooier van een collega die stopte met het loonwerk. Het is er één van de eerste serie die Vervaet bouwde.


In datzelfde jaar werden de Moreau en Moerbeke rooiers verkocht en deze nieuwe Vervaet & Heyens aangeschaft. Niet al het Moreau is verdwenen want de ontbladeraar is van dat merk.


Negen jaar later, in 1989, werden de VeVa en Vervaet & Heyens ingeruild op twee nieuwe V&H 12T bietenrooiers.


Uitgerust met kleine reinigingszonnen, die na de pennenband kwam.


Even een bult maken op de kopakker onder mooie omstandigheden.


Samen met een van de Hanomag-Henschel vrachtwagens.


En een Fendt Favorit 600 serie met BAV kipper.


Suikerbieten zaaien door een Ford 5610 Gen II met twaalf rijïge Hassia Exacta zaaimachine.


Deze machine kan al verticaal opklappen.


In 1992 werden beide Vervaet 12T rooiers ingeruild voor twee nieuwe Riecam RBM 300 rooimachines.


De hond houdt de wacht.


Beide machines nog blinkend in de schuur.


En in actie.


Samen met een Hanomag-Henschel vrachtwagen.


In navolging van CSM, in 1994, begon de fabriek van Moerbeke ook met stationaire bietenreinigers te werken. Deze waren van het Duitse merk Gebo. De Atlas 1602 was inmiddels vervangen door een 1404.


Eerst werd de reiniger door de kraan getrokken voor transport. Dat was omslachtig dus werd het later met een trekker gedaan. Die staat uiterst rechts op de foto. Gebo werd door Holmer overgenomen, wat al aan de kleuren en het logo is te zien. Holmer bouwt de machines nog steeds op bestelling.


Ook het aparte transport van de reiniger was niet naar de zin van Maes. De Gebo reiniger werd op het onderstel van een WKM werktuigendrager gebouwd. Eén man bediende de reiniger en de kraanmachinist schepte hem vol. Dat werkte zeer snel.


Hier een foto toen de machine net klaar was. Helaas zijn er geen actiefoto's van.


De rollenset duidelijk zichtbaar aan de achterzijde.


Soms gaat er ook weleens wat fout. De vooras lijkt te zijn losgebroken en het rechter voorwiel ligt nu onder de cabine. Gelukkig zonder letsel afgelopen.


Met een vracht voederbieten in de tuin gedeponeerd.




In 1999 werd een Vervaet Hydro Trike aangeschaft en begon men met het injecteren van drijfmest.


Een Fendt Farmer 309 LS Turbomatik met een gloednieuwe Agricola Italiana pneumatische precisiezaaimachine.


Overleg en vullen maar.


De eerste meters zaaien. Met deze machine werden naast bieten ook cichorei gezaaid.


Nadat de Henschel vrachtwagens waren versleten werd drie Veenhuis VTT 300 trikes gekocht en voorzien van bunkers die van een Dewulf zelfrijdende bietenlader kwamen. Hier tijdens een lokale velddag.


In 1999 werden de twee Riecam rooiers ingeruild op twee nieuwe Vervaet 17T rooiers.


De Veenhuis trikes bleken te zwak voor het bieten rijden. Het chassis scheurde letterlijk doormidden. Maes maakte er daarom getrokken wagens van, met aangedreven wielen. Ervoor staat een Fendt Favorit 611 LSA Turbomatik E. Deze wagens rijden nu nog steeds bij een loonbedrijf in België.


En in actie.


Tegenwoordig is het gebruik van overlaadwagens steeds meer gebruikelijk. Zeker onder natte omstandigheden. Zeeuws Vlaanderen is al jaren de bakermat van deze machines. Dat bevestigen deze foto's weer eens.


De twee Veenhuis trikes samen met de twee Vervaet rooiers. Maes rooide altijd met twee machines samen. Dat werd om organisatorische redenen gedaan en de capaciteit ligt erg hoog.

Hier stopt het (agrarische) verhaal. In 2004 is de huidige eigenaar, Theo Maes, gestopt met het agrarisch loonwerk en verder gegaan in het onderhoud en aanleg van sportvelden en openbaar groen voor diverse gemeente.